Kazakistan 10 Haziran 2019 tarihi itibariyle yeni Cumhurbaşkanı Kasım Jomart
Tokayev ile yol almaya başladı. 28 yıldır bu görevi üstlenen ülkenin kurucu
lideri Nursultan Nazarbayev ile yoktan var olan ülke ve bağımsızlık mücadelesini
elinde tutan, bu yolda Nazarbayev’le yürüyen halk sandık başına giderek ülkesine
bağlılığıyla 9 Haziran günü oyunu kullandı.
11 milyon 947 bin kayıtlı seçmenden yüzde 77’si sandık başına gitti. Ülke çapında
9 bin 970 seçim merkezinde, yurt dışında ise 51 ülkede kurulan 64 sandıkta
oylarını kullanan Kazakistan halkı demokrasi heyecanını bir kez daha yaşadı.
Nazarbayev’in görevinden istifa etmesi ve Merkez Seçim Komisyonu’nun aldığı
kararla 11 Mayıs 2019’da başlatılan seçim süreci boyunca hazırlıklar uluslararası
standartlara ve ülke kanunlarına uygun şekilde devam etti.
Gerçekleşen seçimin resmî sonucuna göre yüzde 70.76 oranında oy alan ve
geçici cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren Kasım Jomart Tokayev, Kazakistan
Cumhuriyeti’nin yeni cumhurbaşkanı seçildi. Seçime katılan, Komünistler Halk
Partisi Adayı Jambıl Ahmetbekov yüzde 1,82, Kazakistan Demokratik Partisi
“Ak Yol” Adayı Daniya Yespayeva yüzde 5,2, Millet Kaderi Adayı Amirjan Kosanov
yüzde 16,02, Halk Demokratik Vatansever Partisi Adayı Toleutay Rahimbekov
yüzde 3,2, Kazakistan Sendikalar Derneği Adayı Amangeldi Taspihov yüzde
2,07 ve Büyük Bozkır Kartalları Toplumsal Birliği Adayı Sadibek Tugel
yüzde 0,92 oy aldı.
Kazakistan’da Cumhurbaşkanlığı Seçiminin Galibi Tokayev Oldu
Anayasa Konseyi Başkanı Kayrat Mami, anayasaya uygun olarak
seçilen yeni cumhurbaşkanının görevine yemin ettikten sonra başlayacağını
açıklamasının ardından Tokayev, halka adil hizmet edeceğine,
kanunlara sıkı şekilde uyacağına, vatandaşların hak ve özgürlüğünü
garanti edeceğine yemin etti. Merkez Seçim Komisyonu Başkanı
Berik İmaşev’in cumhurbaşkanı kimliğini takdim etmesinin
ardından konuşan Tokayev, Kazakistan’ın stratejik önem taşıyan
projelerinin uygulanması üzerinde çalışacağını, eski Cumhurbaşkanı
Nazarbayev’in stratejisini uygulayacağını ifade etti.
Tokayev, Kazakistanlı girişimcileri destekleyeceğini, ülkeye yatırım
çekeceğini ve onları koruyacağını, girişimciliği teşvik edeceğini
ve orta sınıfı oluşturacağını dile getirerek, “Amacım halkın birliğini
sağlamak ve her vatandaşın haklarını korumaktır. Yapıcı, dengeli, çok
yönlü dış politikayı izlemeye devam edeceğiz” dedi.
Halkın karşısında iktidarın sorumluluğunu artırmak gerektiğinin
altını çizen Tokayev, sivil toplumun geliştirilmesine büyük önem verileceğini
söyledi. Tokayev, toplum ile iktidar arasındaki
diyaloğun gelişmesinin halkı endişelendirdiğini, böyle bir diyalogun
çoğulculuğa dayanması gerektiğini vurgulayarak, toplumun
tüm kesimlerinden temsilcilerin yer alacağı “Ulusal Toplumsal Güven
Konseyi”ni oluşturma kararı aldığını kaydetti.
İktidarın halka verdiği sözleri yerine getirmesi gerektiğini kaydeden
Tokayev, “Ancak bu şekilde halk birliğini ve ülkede istikrarı
sağlayabiliriz” ifadesini kullandı.
Tokayev, ülkesinin dünyada büyük güç kazandığını ve barışçıl,
açık ülke, uluslararası işlerde güvenilir olarak tanındığını söyleyerek,
“Yapıcı, dengeli ve çok yönlü dış politikayı izlemeye devam edeceğiz.
Uluslararası arenada milli çıkarları sıkı şekilde savunacağız.” şeklinde
konuştu. Kazakistan kanunlarınca cumhurbaşkanı
adaylarının Kazakça bilmesi, 40 yaşını doldurması, ülkede
15 yıl ikamet etmesi ve devlet kurumlarında en az 5 yıl çalışması gerekliliğini
karşılamasının yanı sıra Tokayev’in kariyer geçmişine bakıldığında
uzun yıllar boyunca uluslararası temsilciliklerde Kazak diplomasisini
güçlü temsili ve ülkesinde önemli görevlerde bulunmasını takdirle,
Nursultan Nazarbayev’in güvendiği isim olması ve onun izlediği
yol haritasıyla ülke yönetimine devam edeceğine ve kurduğu ülkenin
gelişiminin devamlılığını sağlayacağına duyulan inançla halk, “Tokayev”
dedi. Bu seçimlerle başlayan süreç
her ne kadar yeni bir süreç gibi gözükse de Kasım Jomart Tokayev’in,
Nazarbayev’in ülkede, bölgede ve küreselde denge stratejisiyle beraber
ulusal ve uluslararası politikada ilişkilere ve iş birliklere ivme
kazandırma stratejisiyle ilerlemeye devam edeceği ve halka yaptıkları
seçime olan güvenlerini her zaman perçinleteceği beklenmektedir.
Nazarbayev’in, Kazakistan’da iktidarın değişmesi gerektiği ve
yeni nesil, yeni düşünceler, yeni zirveler vurgusuyla yerini yeni yönetime
bırakması takdirle karşılandı. Avrasya’nın tam ortasında çok yönlü
küresel stratejisiyle hareket eden, uluslararası sorunlara çözüm bulan,
yol gösterici olan Kazakistan’ın aksakalı Nazarbayev’in, Tokayev’e
olan inancı seçim öncesinden gözler önündeydi.
Ulusal kimliğin her zaman pekiştirileceğine, gerçekleştirdiği ve
geliştirdiği ülkenin daimî inşa sürecinin başarıyla sürdürüleceğine şüphesizce
koltuğunu devretti. Millî mücadelesinin ruhunu taşıyan, halka bu sonsuz şuurla yol gösterecek,
uluslararası arenada örnek ve saygın kimliğe sahip bir şahsiyet bu önemli
koltuğu doldurabilirdi. Ve bu seçim koltuğun sahibini, Kazakistan’ın
yeni güçlü temsilcisini gösterdi. Nazarbayev’in kendi kararıyla
görevini bırakması aslında yeni ve örnek bir liderlik modelinin inşası
anlamına geliyor. Bu liderlikte fedakârlık ve risk arasındaki ince bir
çizgi… Ama demokrasiye de katkı sağlayacak. Kendisinden sonra bir
belirsizlik ve kaos olmaması için ülkedeki kadroları geleceğe hazırlıyor.
Nazarbayev’in ‘Elbası’ yani ebedi lider unvanı ile bunu gerçekleştirmesi
bu sürecin bir parçası sayılıyor. Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan
Nazarbayev’in ‘Manevi Yenilenme’ makalesi sadece Kazak halkı
için değil Türkiye halkı için geleceğe yol gösteren bir makaledir.
Nazarbayev, Türk dünyasının aksakalı, günümüzün Bilge
Kağan’ıdır. Türkiye-Rusya ilişkilerinin düzelmesinde
Nazarbayev’in üstlendiği rol çok önemlidir. Türk Dünyası
çalışmalarında Nazarbayev tüm Türk halkları için büyük bir şanstır.
Bu tarihi seçimde tüm dünyanın gözü Kazakistan’daydı. Süreci uluslararası
örgütler ve yabancı ülkelerden binin üzerinde gözlemci izledi,
yerel ve yabancı basın mensupları takip etti.
Ülke üzerine bu denli yoğun odaklanma küresel düzeyde önemli
duruşunu bir kez daha tasdikler nitelikteydi.
İktidardaki isim 28 yıl sonra, ilk kez değişse de ülkenin gelişimi, ilerleyişi,
küresel potansiyeli istikrarla ivme kazanacak, yeni cumhurbaşkanı
ile Kazakistan gerek kendine gerekse dünyaya değer katmaya
devam edecektir. Kazakistan Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanı Kasım Jomart Tokayev’i yeni görevleri münasebetiyle
tebrik eder, devralmış oldukları bu önemli misyonun ülkelerine
ve Türk dünyasına hayırlara vesile olmasını dileriz.