Son günlerde basında da tartışılan İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanunu Tasarısı Başbakanlık tarafından yeni yasama yılında görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclis’ine sevk edilmiş bulunuyor. Yeni bir takım vergiler getiren, mevcut vergilerde de belirli değişiklikler öngören tasarının kısa bir özeti aşağıda yer almaktadır:
A. YENİ GETİRİLEN VERGİLER
Konaklama Vergisi
Özellikle turizm işletmelerini ilgilendiren konaklama vergisi otel, motel, tatil köyü, pansiyon gibi yerlerde gerçekleşecek konaklama hizmetlerine özel yeni bir vergi olarak taslakta yer alıyor.
Buna göre, günlük yeme, içme ve yatak ücretleri dâhil olmak üzere konaklayanlarca ödenecek toplam ücretin % 3’ü oranında hesaplanacak vergi faturalara yansıtılacak ve konaklayanlardan tahsil edilecek. İşletmeciler, tahsil ettikleri konaklama vergilerini bir sonraki ayın 20. günü akşamına kadar yetkili idareye (işletmenin bulunduğu yere göre İl Özel İdaresi ya da Belediye) beyan ederek ödeyecekler.
B. ORANLARI / TUTARLARI DEĞİŞEN VERGİLER
Tasarı ile mevcut bazı vergi ve harçların oran ya da tutarlarında değişiklik öngörülüyor. Söz konusu değişiklikler şunlar:
1. Geçici Kullanım Harcı
Tasarının kanunlaşması ile yürürlükten kalkacak olan mevcut Belediye Gelirleri Kanunu’nda ‘İşgal Harcı’ olarak bilinen uygulama ‘Geçici Kullanım Harcı’ adıyla yeniden düzenlenmekte. Tasarıya göre Belediye ya da İl Özel İdaresi tarafından belirlenecek olan ve kamunun ortak kullanımına ait alanların kullanımı aşağıdaki tutarlarda Geçici Kullanım Harcına tabi olacak:
Geçici kullanım şekli
Harcın tutarı (YTL)
a) Belediye ya da İl Özel Idaresi’nce belirlenen yerlerin geçici kullanımı metrekare başına günlük
2
b) Hayvan sahiplerinin geçici kullanımında:
1) Küçükbaş hayvan başına, günlük
0,5
V) büyükbaş havvan başına, günlük
2
c) Taşıtların geçici olarak park edilmesi durumunda:
1) Her taşıt için saatte
2
2) Her taşıt için günlük
7
ç) Taksi duraklarından taksi başına, yıllık
30
2. İlan ve Reklam Vergisi
Tasarı ile daha önce alt ve üst limit belirtilen ilan ve reklâm vergisindeki alt limit kaldırılmakta ve üst limit vergi tutarı olarak sabitlenmekte. İlan ve reklam vergisinde mevcut durum ile taslakta öngörülen tutarlar şu şekilde:
Açıklama
Mevcut Tutar (YTL)
Taslak (YTL)
a) Dükkan, ticari ve sınai müesseseler ile serbest meslek erbabı tarafından levha, yazı, resim ve benzeri vasıtalarla yapılan sabit ilan ve reklamlar in beher metrekaresinden yıllık olarak
20-100
100
b) ilan ve reklamların;
1- Karada ve suda sefer yapan her türlü taşıt aracının içine
veya dışına konulanların metrekaresinden yıllık olarak
2- Gökyüzünde uçak, helikopter, balon, zeplin ve benzeri
araçlar kullanılarak yapılanların metrekaresinden günlük olarak
8-40
2-10
40 10
c) Cadde, sokak ve kaldırımlarda, binaların üzerinde, cephe ve yanlarında belli bir süre için yapılan ilan ve reklamların metrekaresinden haftalık olarak
10
10
ç) Işıklı veya projeksiyonlu ilan ve reklamlarda,
1- Metrekare başına yıllık olarak
2- Direk veya bir kaide üzerinde yükseltilen ve alanı 10
metrekareye kadar olanlardan metrekare başına yıllık olarak
3- Direk veya bir kaide üzerinde yükseltilen ve alanı 10
metrekare ve daha fazla olanlardan metrekare başına yıllık olarak
30-150
100 150
200
d) Mahiyeti ne olursa olsun belli bir süre için asılan veya yapıştırılan diğer afiş ve benzerlerinin her birinin metrekaresinden haftalık olarak
0,02-0,50
2
3. Eğlence Vergisi
Yeni tasarı, mevcut Kanun’da olduğu gibi eğlence vergisini biletli girilen yerler ve biletsiz girilen yerler olmak üzere iki başlık halinde ele alıyor. Buna göre, biletli girilen eğlence yerlerinde tasarı mevcut Kanun’da olduğu gibi % 10’luk bir eğlence vergisini öngörmekte. Mevcut düzenlemede, Bakanlar Kurulu kararı ile tiyatro, opera ve bale gösterilerinde oran % 0 olarak tespit edilmişken, tasarıda bu tür gösteriler için herhangi bir istisnadan bahsedilmiyor.
Biletsiz girilen eğlence yerlerinde ise mevcut düzenlemede 5-100 YTL arasında değişen tarife aşağıdaki gibi yeniden düzenleniyor:
1) Bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi eğlence yerlerinden günlük 80 YTL,
2) Internet salonları ve her türlü makine ile oyun oynanan yerlerden günlük 5 YTL,
3) Kahvehane, kıraathane ve kafe gibi yerlerden günlük 4 YTL.
4. Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisi
Tasarı ile elektrik ve havagazı vergisinin yanına daha önce olmayan doğalgaz ve likit petrol de ilave edilmiş ve oranlar aşağıdaki gibi yeniden tespit ediliyor:
Açıklama
Mevcut Oran
Yeni Oran
imalatta kullanılan elektrik
%1
%1
Diğer elektrik sarfiyatı
%5
%5
Havagazı
% 5
%1
Doğal gaz – Likit petrol
–
%1
5. Emlak Vergisi
Tasarı ile daha önce ayrı bir kanunda düzenlenen Emlak Vergisi bu kanunun içine alınıyor. Ayrıca, oranların da yaklaşık % 50 oranında arttırılması öngörülüyor. Bunun yanı sıra emeklilere, özürlülere ve herhangi bir geliri bulunmayan tek konut sahiplerine uygulanan istisnalar kaldırılıyor.
Mevcut oranlar ile taslakta yer alan oranlar şu şekilde:
Açıklama
Mevcut Oran
Yeni Oran
Mesken binaları
Binde 1
Binde 1,5
Diğer binalar
Binde 2
Binde 3
Arazi
Binde 1
Binde 2
Arsa
Binde 3
Binde 5
Büyükşehir Belediye Sınırlan
% 100 artırım
% 100 artırım
6. Çevre Temizlik Vergisi
Tasarı ile su tüketimi üzerinden hesaplanan Çevre Temizlik Vergisi tutarları konutlar için %25 ilâ %15 oranlarında artırılmakta. Eski ve yeni tutarlar aşağıdaki tabloda yeralıyor:
Açıklama
Eski Tutar (YKR)
Yeni Tutar (YTL)
Konutların su kullanımı
büyükşehir belediyeleri
16
20
diğer
13
15
C. KALDIRILAN VERGİ VE HARÇLAR
Tasarı ile belirli vergi ve harç tutarlarının kaldırılması hedefleniyor. Söz konusu vergi ve harçlar şunlar:
– Yangın Sigorta Vergisi – Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı- Haberleşme Vergi – Plan ve Proje Tasdik Harcı- Ölçü ve Tartı Aletleri – Zemin açma izniMuayene Harcı – Toprak harfiyatı izni – Sağlık Belgesi Harcı
D. YENİDEN DEĞERLEME
Tasarının 68. maddesi uyarınca, tasarıda yer alan maktu parasal tutarlar her yıl bir önceki yıla ilişkin yeniden değerleme oranında arttırılmak suretiyle uygulanacak.
E. YÜRÜRLÜK
Tasarının yürürlük maddesinde Kanun’un 1.1.2007’den itibaren yürürlüğe gireceği belirtiliyor.